ارزیابی اقتصادی فازی سیستم‌های حمل‏‏ و‌نقل همگانی با فرض وجود عدم قطعیت در متغیرهای اقتصادی: مطالعه موردی متروی قم

برای تعیین اقتصادی‏ترین سناریو از بین چندین سناریوی پیشنهادی برای سرمایه‏گذاری، یکی از روش‌ها، ارزیابی اقتصاد مهندسی یا تحلیل هزینه-فایده است که در آن تمامی اثرات (هزینه‏ها و فایده‏های) ناشی از اجرای هر کدام از سناریوها محاسبه می‏شود. سپس، با مقایسه نتایج این ارزیابی‌ها، سناریوی برتر انتخاب می‏شود. حال اگر تعیین این هزینه‏ها و فایده‏ها، با عدم قطعیت روبرو باشد، نیاز به ابزاری است که قادر باشد ارزیابی اقتصادی را در شرایط عدم قطعیت انجام دهد. هدف اول از این مقاله، استفاده از نظریه مجموعه‏های فازی به عنوان ابزاری برای ارزیابی اقتصادی در شرایط عدم‌ قطعیت است. دومین هدف، تعمیم روابط کلاسیک ارزیابی اقتصادی در محیط فازی است که این‌کار با فرض فازی بودن متغیرهای نرخ بهره، نرخ تورم، نرخ تبدیل ارز، دوره ساخت و دوره عمر مفید پروژه (با توجه به شرایط روز کشور) انجام می‏شود. هدف سوم، مقایسه روش فازی و روش کلاسیک اقتصاد مهندسی با انجام یک مثال عددی است که برای این‏کار، در پایان این مقاله، مطالعه موردی احداث متروی قم انجام می‏شود. دو متغیر نرخ تبدیل ارز فازی و میزان عمر پروژه فازی، از متغیرهای جدیدی است که در این مقاله به صورت فازی معرفی شده است که دلیل عدم‌ قطعیت آنها وجود مواردی مانند سوء مدیریت‌ها، تحریم‌ها و تورم کنترل نشده است. با توجه به نتایج این مقاله، می‏توان دریافت که روش ارزیابی اقتصادی فازی نسبت به روش کلاسیک آن، دید جامع‌تری به کارشناسان، تصمیم گیران و مسئولین اجرایی می‌دهد تا بتوانند با توجه به میزان حساسیت انتخاب هر سناریو نسبت به تغییرات متغیرهای اقتصادی، سناریوی برتر را انتخاب کنند.